یکی از فوائد توجه به گویش های رایج در یک حوزه زبانی، توجه به نقاط قوت ساختار و ساختمان زبانی آنهاست که شاید حتی در مواردی بتوان از این نقاط قوت برای پوشش کاستی های زبان معیار استفاده کرد. در خصوص زبان رسمی کشور ما، یکی از این نقاط ضعف، فقدان «حرف تعریف» برای شناسا کردن اسم است. به طور مثال شما وقتی بخواهید اشاره به کتاب مشخصی بکنید که مخاطب آن را می شناسد، مجبورید از ساختارهای دیگری زبان مانند ضمایر اشاره (همان کتاب یا همین کتاب ) و یا موارد دیگر وام بگیرید.
اما جالب اینجاست که اگر اندکی گویشهای رایج در نقاط مختلف کشور را بررسی کنید، می بینید که استفاده از حرفی مختص تعریف در اکثر آنها و هر کدام به نوع خاص خود متداول است. این مسئله نشان می دهد که حرف تعریف در پیشینه زبان فارسی وجود داشته و به مرور زمان و به دلایلی که بر ما مشخص نیست از زبان معیار کنار گذاشته شده است.
نکته جالب تر اینکه حتی در رایج ترین گویش غیررسمی حال حاضر در کشور (که آن را به عنوان گویش تهرانی می شناسند) نیز کاربرد حرف تعریف ملموس است که در آن یک کسره ( یا به شکل نوشتاری ان های غیرملفوظ ) به آخر کلمه اضافه می شود تا آن اسم شناسا گردد (مانند کتابه، مرده، زنه و …). دقت در سایر گویش های رایج نشان می دهد که برخلاف زبانهایی مانند عربی که از پیشوند «ال» برای معرفه کردن استفاده می شود و یا انگلیسی که برای شناسا کردن اسم، قبل از آن THE قرار می دهند، در زبان فارسی علامت معرفه ساز به شکل «پسوند» به اسم اضافه می شود.
اگر به شیراز مراجعه می کنید، خواهد دید که وقتی می خواهند توجه مخاطب را به چیز خاصی جلب کنند، حرف «و» (او) را به آخر نام آن اضافه می کنند و مثلاً می گویند “کتابو”، “مردو”، “زنو” و … و یا در مناطق کردنشین این مسئله با استفاده از حرف «کَ» (که) اتفاق می افتد (مثل مردکَه) و یا در شهر کوچکی مانند «بهبهان» که به لحاظ جغرافیایی می توان به نوعی آن را در جایی حد واسط دو مثال قبلی دانست، گویا دو علامت «کَ» و «او» را ترکیب کرده و به شکل «کو» از آن استفاده می کنند (مثل کتابکو).
مسئله ای که در این گفتار کوتاه به آن پرداخته شد، خود شمه ای از گوهر عظیم و زیبای زبان باستانی ماست که هر پرتوئی از انعکاس انوار آن را در گوشه ای از سرزمین کهن مان می توان یافت و چه حرکتی بس ستوده می شود اگر زبان شناسان، مطالعات تطبیقی بر روی گویش های مختلف زبان فارسی را گسترش داده و نتایج آن را در اختیار علاقه مندان قرار دهند.
