پژوهشی در خصوص سختی آب کوهها و چشمه ها ی اطراف بهبهان

سفر به دامان طبیعت همیشه موجب انبساط خاطر انسان ها بوده و برای آنها آرامش جسم و روح را به همراه داشته  و به همین دلیل انسان ها درصددند که از زیباییهای طبیعت و مواهب طبیعی بیشترین بهره را ببرند. در این میان کوهها به خاطر آب و هوای مطلوب و مطبوع، پستی و بلندی ها،دره ها و تنگه ها،غارها ، آبشارهای دائمی و فصلی،انواع  درختان، درختچه ها و  گل و گیاه  و بسیاری دیگر از مواهب خدادادی باعث شده اندکه خیل عظیم گردشگران و ورزشکاران به سمت آن­ها جذب شود و بستری مناسب برای فعالیت های اکوتوریستی به حساب ­آیند.

یکی از مشکلات افرادی که به ورزش کوهنوردی و کوهپیمایی می پردازند تامین آب آشامیدنی مناسب و سالم است چرا که استفاده طولانی مدت از آب های سطحی –حتی آب زلال چشمه ­ها-منطقی نیست .زیرا در هرصورت امکان آلودگی این آبها و بروز بیماری ژیاردیا(نوعی تک سلولی که باعث بیماری های گوارشی می شود)وجود دارد .

در طی چند ماه اخیر بر روی سختی(TDS) آب چشمه­ها و تنگه­ های اطراف بهبهان پژوهش مختصری صورت گرفته است که امیدواریم با طرح آن زمینه برای تحقیقات بیشتر متخصصین و محققین فراهم گردد.

در این تحقیق نمونه آبهایی از غار اوکنادو(آب کنارو)،تنگ خاییز(بالاترین چشمه)،تنگ نیده(بالای تنگه و میانه­ های آن)،تنگ تکاب و در نهایت رودخانه مارون برداشته شد و بوسیله دستگاه میزان سختی آن­ها(Total Dissolved Solid=TDS) معین گردید و اطلاعات زیر بدست آمد:

غار اوکنادو=۱۰۷ ، چشمه خاییز=۱۴۱ ، بالای تنگ نیده=۱۱۳ ، اواسط تنگ نیده=۱۴۷ ،  تنگ تکاب=۱۵۵ و رودخانه مارون=۵۷۱ (نمونه آب از پشت دریاچه سد شهدا گرفته شد).

نکات زیر را می­توان از این نتایج استخراج کرد:

۱- سختی آب تمامی نمونه ها- به جز رودخانه مارون- معادل سختی آب خروجی دستگاههای تصفیه آب خانگی و آب معدنی­های موجود در بازاراست ودر بعضی موارد حتی کمتراست.

۲-  قابل پیش بینی  این است که هر چه از محل سرچشمه دورتر شویم- پایین دست چشمه­ ها- میزان سختی آب بالاتر می رود و قطعاً اگر نمونه آبها از نواحی مختلف چشمه ها و رودخانه ها برداشته شود نتایجی متفاوت بدست خواهد آمد.البته در نقاط مختلف شهر بهبهان هم میزان سختی آب یکسان نیست.

۳-میزان آلودگی میکربی آب چشمه ­ها – در سرچشمه- به طور معمول باید بسیار پایین باشد اما در این زمینه می­بایست تحقیق مستقلی انجام داد. هرچند در بدترین حالت آب چشمه­ ها از آب رودخانه­ ها که با انواع فاضلاب آلوده می­شود سالم­تر است.

۴- باتوجه به این که ساده ترین و بهترین راه پیشگیری از آلودگی ژیاردیا، جوشاندن آب است پیشنهاد می شود که از آب چشمه­ ها برای درست کردن چای استفاده کرد و یا قبل از مصرف آب را جوشاند.

(با تشکر از دوستان همراه:آقایان سید جلال صفا،دکتر آروین نژاد ،اسماعیل سبکبار و همچنین جناب آقای زکی نژاد که با دستگاه خود، کار سنجش سختی آبهای مختلف را بدون هرگونه چشمداشتی انجام دادند.)